فیلم گزارش را اینجا ببینید
عصر ایران ــ هانیبال بارکا، ژنرال افسانهای کارتاژ، یکی از سرسختترین دشمنان روم باستان به شمار میرود. آنچه او را به چهرهای متمایز در تاریخ تبدیل کرده، تنها نبوغ نظامیاش نیست؛ بلکه نفرت عمیق و بیپایان او نسبت به امپراتوری روم است. بر اساس نوشتههای مورخان رومی مانند پولیبیوس و لیوی، این نفرت از دوران کودکی در قلب هانیبال ریشه دوانده بود.
طبق روایات، هانیبال در 9 سالگی در برابر پدرش، هامیلکار بارکا، سوگند یاد کرد که هرگز دوست روم نباشد. اما چه چیزی باعث شکلگیری چنین احساسی در او شد؟ این نفرت، حاصل ترکیبی از عوامل بود: کشته شدن نزدیکانش به دست رومیان، تحقیر کارتاژ توسط روم، و خیانتهای امپراتوری روم پس از شکست کارتاژ در نخستین جنگ پونی در سال 241 پیش از میلاد.
پس از این جنگ، روم غرامت سنگینی بر کارتاژ تحمیل کرد و جزیره سیسیل را تصرف نمود. همین اتفاق بود که بذر نفرت علیه روم را در دل نخبگان کارتاژی، بهویژه خانواده بارکا، کاشت. اما این نفرت با گذشت زمان شدت بیشتری یافت. در سال 238 پیش از میلاد، روم از بحران داخلی کارتاژ سوءاستفاده کرد و بیهیچ بهانهای جزایر ساردینیا و کورسیکا را تصرف کرد. این اقدام، برای خانواده هانیبال نهتنها یک بحران سیاسی، بلکه توهینی اخلاقی بود که به مرور بُعدی شخصی نیز پیدا کرد.
وضعیت زمانی وخیمتر شد که روم، ضربات سنگینی به خانواده بارکا وارد کرد. دو برادر هانیبال، هاسدروبال و ماگو، در نبرد با روم کشته شدند. در یکی از این وقایع تکاندهنده، سر جداشده هاسدروبال در سال 207 پیش از میلاد، پس از نبرد ماتاروس، توسط رومیها به میان سپاهیان هانیبال پرتاب شد تا قدرت روم را به رخ بکشد و روحیه او را تضعیف کنند.
در این مقطع، دشمنی هانیبال با روم از یک جنگ ساده فراتر رفت. رومیها نهتنها سرزمین مادری او را به تصرف خود درآورده بودند و خانوادهاش را از بین برده بودند، بلکه غرور او را بارها جریحهدار کرده بودند. برای هانیبال، مبارزه با روم دیگر صرفاً یک نبرد سیاسی یا نظامی نبود؛ بلکه به یک ماموریت شخصی برای انتقامجویی تبدیل شده بود.
هانیبال بارکا، نهفقط بهعنوان یک استراتژیست نابغه، بلکه بهعنوان نماد مقاومت و انتقامجویی در برابر امپراتوری روم در تاریخ ماندگار شد. دشمنی او با روم، ناشی از تجربیات تلخ و تعاملات خونینی بود که او و خانوادهاش در طول دههها تحمل کرده بودند.